Astigmat Nedir?
Astigmat, gözün kornea veya mercek gibi optik bileşenlerindeki düzensiz eğrilikler nedeniyle gelişen bir göz kusurudur. Normal bir gözde kornea ve mercek yüzeyleri düzgün ve simetriktir, böylece gelen ışık tek bir odak noktasında birleşir. Ancak astigmat durumunda, bu optik yüzeylerdeki düzensizlikler nedeniyle gelen ışık farklı noktalarda odaklanır, bu da bulanık ve bozuk görüntülerin oluşmasına yol açar.
Astigmatın temel nedeni, korneanın veya lensin şeklinin normalden farklı olmasıdır. Kornea veya lens düzensiz bir şekle sahipse, ışık farklı yönlere dağılır ve retina üzerinde net bir odak noktası oluşmaz. Bu odak noktasının oluşmaması sebebiyle hem yakını hem de uzağı net olarak görmek zorlaşmaktadır..
Astigmatın Belirtileri Nelerdir?
Astigmatın belirtileri şunlar olabilir:
- Bulanık Görüntü: En yaygın belirti, nesnelerin bulanık veya bozuk görünmesidir. Hem yakını hem de uzağı net olarak odaklayamama sorunu yaşanabilir.
- Göz Yorgunluğu: Astigmatı olan kişiler, uzun süreli okuma veya bilgisayar kullanımı sonrasında göz yorgunluğu yaşayabilirler. Gözlerde batma, yanma veya kaşıntı hissi olabilir.
- Baş Ağrısı: Astigmatın neden olduğu bulanık görüntüleri netlemek için göz kasları daha fazla çalışmak zorunda kalır. Bu da baş ağrısına yol açabilir.
Astigmat Türleri
- Düzenli Astigmat: Bu türde, kornea veya lens düzensiz şekilde eğrilmiştir, ancak eğrilik düzlemi belirli bir yönde bulunur. Örneğin, bir yönde odak noktası daha kısa diğer yönde ise daha uzundur.
- Düzensiz Astigmat: Bu türde, kornea veya lens düzensiz şekilde eğrilmiştir ve eğrilik düzlemi rastgele veya düzensizdir. Düzensiz astigmat, daha karmaşık ve nadir bir durumdur.
Astigmat Dereceleri Nedir?
Astigmat, gözün kornea veya mercek yüzeyindeki düzensiz eğrilikler nedeniyle oluşan bir görme kusurudur. Astigmat dereceleri, bu düzensiz eğriliklerin miktarını ve yönünü belirtir. Astigmat dereceleri, negatif (-) ve pozitif (+) değerlerle ifade edilir ve genellikle “silindirik” veya “sferik” terimleriyle birleştirilir. Bu dereceler, gözlük reçetesi veya kontakt lens reçetesi üzerinde belirtilir.
Astigmat dereceleri, kişinin göz yüzeylerinin nasıl eğrildiğini ve ışığın nasıl odaklandığını tanımlar. İşte astigmat dereceleri hakkında daha fazla bilgi:
Silindirik Derece (Cilindirik Kuvvet):
Silindirik derece, astigmatın düzeltilmesi için gereken kuvveti ifade eder. Bu değer, negatif veya pozitif olabilir. Eğer göz yüzeyi, bir düzlemde düzensiz bir şekilde eğrilmişse, bu negatif silindirik kuvvet ile ifade edilir. Eğer eğrilik farklı bir düzlemde ise, pozitif silindirik kuvvet söz konusu olur.
Eksen (Axis):
Astigmatın eksen değeri, silindirik kuvvetin hangi düzlemde etkili olduğunu belirtir. Eksen, 0 ile 180 arasında değer alır ve genellikle derece cinsinden ifade edilir. Göz doktoru, astigmatın derecesini ve eksenini belirleyerek uygun bir gözlük veya kontakt lens reçetesi yazabilir.
Astigmat dereceleri, aşağıdaki gibi bir örnek şeklinde ifade edilebilir:
- Cilindirik Kuvvet (Silindirik Derece): -1.50
- Eksen (Axis): 90
Bu örnekte, gözün düzlemdeki eğrilikleri nedeniyle astigmatın düzeltilmesi için -1.50 silindirik kuvvet gereklidir ve bu eğrilik 90 derecelik bir eksende bulunur.
Astigmat dereceleri, gözün görme keskinliğini düzeltmek için kullanılan gözlük veya kontakt lenslerde dikkate alınır. Derece ne kadar yüksekse, astigmatın etkileri o kadar fazla olabilir. Ancak modern gözlük lensleri ve kontakt lensler, çeşitli derecelerdeki astigmatı düzeltebilecek teknolojiye sahiptir.
Astigmat dereceleri, göz doktorunuzun gerçekleştireceği bir muayene sonucunda belirlenir. Doğru derece ve eksen değeri ile düzeltilen astigmat, net ve keskin görüş sağlayabilir.
Astigmatın Tedavisi
Astigmatın tedavisi için çeşitli seçenekler bulunmaktadır:
- Gözlük ve Kontakt Lensler: En yaygın tedavi yöntemlerinden biri, düzeltici gözlük veya kontakt lens kullanmaktır. Bu optik araçlar, ışığın doğru bir şekilde odaklanmasını sağlayarak görüntüyü netleştirir.
- Refraktif Cerrahi: Daha kalıcı bir çözüm arayanlar için, lazer yardımıyla gerçekleştirilen LASIK veya PRK gibi refraktif cerrahi prosedürleri tercih edilebilir. Bu işlemler, korneanın şeklini düzelterek astigmatı düzeltmeye yardımcı olur.
Astigmat, erken teşhis ve uygun tedavi ile yönetilebilen bir durumdur. Düzenli göz doktoru kontrolleri, göz sağlığınızı korumanıza yardımcı olacaktır.
Sonuç olarak, astigmat, göz yüzeylerinin düzensiz eğrilikleri nedeniyle oluşan bir görme kusurudur. Belirtileri arasında bulanık görüntü, göz yorgunluğu ve baş ağrısı bulunur. Doğru tedavi yöntemleri ile astigmatın etkileri yönetilebilir ve iyi bir görme sağlanabilir.
